HEVC / Yüksek Verimli Video Kodlama Uygulaması

High efficiency video coding '' terimlerinin baş harflerinden oluşan ve Türkçe anlamı '' Yüksek verimli görüntü kodlama '' olarak adlandırılan HEVC teknolojisi.

Kısaca; H.264 sıkıştırma sistemine göre daha fazla sıkıştıran ve daha az bant genişliği kullanılan yeni kodlama teknolojisi.

Yüksek verimli görüntü kodlama standartı

Televizyon yayıncılık ve iletim teknolojisinde dünya genelinde gittikçe önemli sayıda ip tv, ott, web TV, internet televizyonu .. gibi uygulamaların kullanılması, Türksat uydusundan Ultra HD / 4K test yayınlarının başlaması ve Türkiye'de de son olarak Karasal Sayısal yayınların HEVC teknolojisi ile iletilme kararı alınması ile; bu teknoloji ülkemizde ön plana çıktı.

IP formatlı televizyon yayın akışlarında data akış yolu olarak kullanılan internet bulutu - data center - kullanıcı TV yayıncısı trafiğinde kuruluşlara daha ekonomik işletme gideri sunması da; HEVC encoder - decoder kullanımını güncel hale getirdi.

HEVC kodeki, 4K televizyon ve video iletim ve dağıtımının kullanımı gittikçe yaygınlaştıracak ve hemen arka sırada gelmek için bekleyen 8K video akışı için bir kapı aralayacak.

Bu yazımın konusu da;
HEVC sıkıştırma yöntemli canlı televizyon yayın akışı iletimi ve izlenmesi uygulaması oldu.


h-265 HEVC özellikli encoder mainstream web arayüz görüntüsü

Aşağıdaki resimde; h 265 encoder cihazıyla encode edilerek ip formatına dönüştürülen televizyon yayın akışının bilgisayarlardaki free program olan VLC Player ile izlenen görüntüsü vardır.


h-265 olarak yayınlanan TV yayını VLC player ekran görüntüsü

Alttaki resimde de; HEVC sistemiyle streaming yapılmakta olan bir canlı TV kanal yayınının Dektec stream expert program yüklü PC ile çözümlenen değerleri bilgisayar ekranında görülmektedir.


Dektec PCIe kartıyla h-265 ip yayın incelemesi

 
Alttaki ekran alıntısında; HEVC sistemiyle kodlanarak iletilmekte olan televizyon kanalı yayın akışının Dektec DTA-2160 kartın ip portundan girilerek görülen yayın akış değerleri, akış grafiği ve hata çözümlemeleri vardır.


Dektec programı ip yayın hata değerleri ekranı

 
HEVC encoder cihazı kullanarak yaptığımız canlı televizyon yayın akışı iletiminde görülen sonuç;
benzer kalitede bir tv yayın akış iletiminde Mpeg.4 sistemine göre % 40 , Mpeg.2 sistemine göre de; % 70 data akış trafiği tasarrufu sağlamış olmasıdır.

Daha önceki Mpeg-2 - Mpeg-4 kodlama tekniklerine göre ortaya çıkan bu verim artışı; televizyon canlı yayın iletimi, video yayın iletimi (streaming), televizyon - video içeriklerinin barındırılması (storage) uygulamalarında HEVC özellikli cihazları ön plana çıkarmıştır.

Televizyon yayıncılık sektöründe yüksek verim (aynı kaliteyi daha az bir band genişliği ile iletme) teknolojisinin en büyük değişimlerinden biri de; uydu, kablo, karasal, IPTV, OTT platformları üzerinde daha fazla kanal iletme - yayınlama olanağı getirmesi olacaktır.

Not: Bu makalenin konusu olan uygulama ve ölçümlerde

Blankom h.265 Encoder - Blankom 6500 model SetTopBox
Dektec DTA 2160 PCIe kart - Dektec Stream Expert yazılım kullanılmıştır.