IPTV / OTT Portal Kurulum ve işletmeciliği

Gün geçtikçe artan internet kullanımı, internet bağlantılı cihazların yaygınlaşması, artan bağlantı hızları ve beraberinde gelen teknolojik gelişmeler ile; internet üzerinden canlı televizyon yayıncılık ve video iletimi yeni bir sektör oluşturdu.
Bu yazıda; yeni oluşan bu sektörün bir uygulaması olan iptv - ott platformu kurulumu ve işletmeciliği ile ilgili teknik konular incelenecektir.

IPTV ott Portal işletmeciliği; günümüzün gelişen ihtiyaçlarıyla Türkiye'de yerleşik olarak yaşayan yabancılara ve Avrupa Ülkelerinde yoğun olarak yaşamakta olan Türk Toplumlarına (Almanya, Avusturya, Belçika, Hollanda, Fransa.. gibi yerlerde) kendi dillerinde yayın yapan televizyon kanallarını anlık olarak izletebilmek amacıyla gelişmektedir.

IPTV / WEB TV INTERNET TV arasındaki fark nelerdir ?

İPTV de yayın yapılan bölge ve ağ sistemi sınırlı, kontrollu, güvenlidir. Aynı zamanda yapılan video – audio yayının kalitesi üst düzeydedir ve sistemi kuran - sistemin çalıştığı ağı işleten işletmecinin hakimiyetinde yapılmaktadır.

Yapılan yayınların işletici tarafından servis ve birebir kontrollü güvenlik garantisi vardır.
İnternet TV, Web TV veya bazı uygulamalarda OTT (over-the-top tv) olarak isimlendirilen sistemde; yapılan yayın kalitesi ise o bölgedeki internet altyapı kalitesi / hızı / bandgenişliği ve izleyicilerin kullandıkları cihazların ve hizmetlerin kapasitesi ile orantılıdır.
Bu yüzden izleyicilerin sayısı, zaman ve izlendiği bölgeler arasında farklılıklar gösterir.

- İPTV de; yayınlar izleyici tarafında ip tv kutularıyla (settopbox) veya yardımcı özel program yüklenmiş bilgisayarlarla izlenir.

İnternet TV ve WebTV sistemlerinde alıcılar bilgisayarlarından web browser veya çeşitli media programlarıyla (VLC, windows media player .. v.s) yayını izleyebilirler.

IP TV ve O.T.T. portallarında settopbox menu görüntüsü

internet televizyonu / Web TV / IP TV sektöründe yeni teknolojiler

Bilişim ve görüntü işleme teknolojilerindeki yeni donanım ve yazılım gelişmeleri, internet bağlantılarının ev kullanıcılarına kadar yansıyan bant genişlik artışları, televizyon ve video izlenmesinde mobil cihazların kullanımdaki hızlı ve yüksek artış oranları
internet televizyonu _ Web TV _ IP TV diye adlandırdığımız ve üst başlıkta 'video over IP' denilen sektörde hızlı değişimlere sebep olmaktadır.

Bu gelişmeler hotel, hastane, kurumsal firmalar ve resmi kurumların binalarındaki iptv tesisatlarının yaygınlaşmasını, çok çeşitli olanak ve teknolojik tercihlere kavuşmasını sağlamıştır.

Sektördeki son teknik gelişme O.T.T. kısa adıyla tanımlanan (over the top) Internet üzerinden yayın yapmakta olan televizyon yayın portallarının yayınlarını kullanabilen IP-IP Gateway veya IP TV Server adlı 19'' 1U Rack kabinden ibaret olan ünitedir.
Bu sayede ülkemizden ve yurt dışı kaynaklardan yayınlanmakta olan binlerce kanallı O.T.T. yayın linkleri bu sisteme giriş yapılarak
sunucu çıkışında yerel network üzerinde Multicast yayın yapılacak şekilde yayınlama imkanı verebilmektedir.

ip tv server _ ip giriş ip çıkış gateway

Ayrıca ..
yeni nesil encoder ve ip tv headend cihazlarında; televizyon kanallarını ip haline getirme işlemi yapılırken, aynı zamanda bu yayın üzerine hareketli veya sabit olarak Logo girme, QR kod entegrasyonu, kayan text yazısı ve bütün bu görsel fonksiyonların ekrandaki konumlarını, boyutlarını, grafik özelliklerini düzenleme gibi işlemler cihazla entegre olarak uygulanabilmekte.

Internet üzerinden Canlı TV Yayın İçin Gerekli Olan İnternet Altyapısı nasıl olmalı ?

internet üzerinden canlı televizyon yayını için bağlantımız nasıl olmalı ?

Televizyon kanalları - Haber Ajansları - Web TV - internet TV kuruluşları günümüz canlı haber ve etkinlik aktarımı ve ani gelişen (hot spot) olay yeri haberciliğinde internet üzerinden yayıncılığı yaygın olarak kullanmaya başladılar.

Geleneksel broadcasting sistemlerine göre canlı yayın maliyetlerinin çok daha düşük olması, gereken donanım ekipmanlarının çok daha hafif ve erişilebilir olması, 3G 4,5 G yayın sistemine göre siyah ekrana düşme, yayın kesilme riskinin daha az olması dolayısı ile, büyük kanallar ve ajanslarda Video Over IP sisteminden yararlanıyorlar.

Televizyon yayıncı kuruluşlarının canlı yayınlarını aktarma işleminin yanında internet tv ve web tv sektöründe de kullanılan İnternet üzerinden canlı yayın teknolojisinin sağlıklı ve yüksek kaliteli olarak yapılması için; aşağıdaki teknik noktalara dikkat edilmesi gerekiyor.

internet üzerinden televizyon yayın iletimi

IP TV canlı yayın için internet bağlantısı özellikleri

1. Canlı yayın kalitesinde sorun yaşanmaması için canlı yayının yapılacağı alanda en az 5 Mbps. upload hızında paylaşımsız internet bağlantısı bulunmalıdır.

(h-265 özellikli encoder - decoder kullanılması durumunda 3 Mbps. yeterli)

Bu değerlerde internet upload'u bulunmayan yerler için; uydu internet hizmeti yapan firmalardan bağlantı desteği almak veya bir Ka-Sat uydu internet paketi edinmek gerekiyor.

IP TV Headend

web tv, internet televizyonu

Son verilere göre, Türkiye’de; 2013 yıl sonu itibarı ile, 20 milyon civarı geniş bant internet aboneliği bulunmaktadır. Bu rakam, internet üzerinden TV yayıncılığı yapmak isteyenler için; önemli bir değerdir.
Türkiye'de bulunan yabancı toplumlar ve yurtdışındaki çeşitli coğrafyada yaşayan Türk toplumlarına; kendi dil ve ülke yayınlarının izletme yöntemlerinden en önemlisi; ip üzerinden TV yayın iletimidir.

Uydu yayıncılığında bölgesel sınırların olması; bazı ülkelerde çanak anten kullanımının serbest olmaması, ülkemizden alınan yabancı uydu kanallarında sadece Türkiye'de ayak izi bulunan uydu yayınlarının alınabilmesi; bölge- bağlantı ve iletimde sınır tanımayan IP üzerinden video – TV iletimi yöntemini ön plana çıkarmaktadır.

Çeşitli yöntemlerle uydu – yerel – kablo - internet TV - web Tv alınan yayınların; bir havuzda toplanarak, ip üzerinden istenen bölgelere ve istenen kişilere izlettirilmesi yöntemi ve bu sistemin donanım ve yazılımlarını güncel hale getirmiştir.
Aynı zamanda; bu cihazla oluşturulan IPTV / OTT yayınları; kurum, şirket, kampus, avm, spor salonları v.b. gibi ortak kullanım alanlarında yerel ağ üzerinde TV yayınlarını izlemek için de daha yaygın olarak tercih edilen yöntem olmaktadır.

Bu yazımızın konusuda; böyle bir iş modeli oluşturmak için gerekli olan headend (yayın merkezi) cihaz tanıtımıdır.

YouTube üzerinden canlı yayıncılık nasıl yapılır ?

Yeni medya adıyla adlandırdığımız medya teknolojilerinden en popüler ve kullanışlı olan uygulamalarından biri de,
YouTube Video portalı ile internet üzerinden canlı yayın yapma uygulaması oldu.

Youtube üzerinden web TV - internet TV özelliğinde canlı yayın işini sanatçılar, bireysel radyo ve televizyon girişimcileri, kurumsal firmalar, çeşitli branşlardaki spor klüpleri, yerel yönetimler, seçim dönemlerinde partiler ve siyasetçiler, orjinal içerik ve sunumları olanlar .. gibi, gittikçe artan bir oranda yapmaya başladılar.

Yerel televizyon kanalları, temasal kanallar ve kurumsal kanallardan bazıları da artan uydu kullanım giderleri ve ücretli portallara vermek zorunda kaldıkları portala katılım giderlerinden dolayı youtube üzerinden canlı yayını tercih etmekteler.

Youtube üzerinden canlı yayın yapabilmek için 3 teknik ürün gereklidir.

1) Yayınızı çeken bir kamera (herhangi bir kamera olabilir)

2) Kameradan alınan ses ve görüntüyü IP (internet protokol) haline getiren bir encoder cihazı (kodlayıcı).

3) Yayınızı gerçekleştireceğiniz ortamda youtube serverlarına iletecek herhangi bir internet bağlantısı. (ADSL, fiber, kablo, uydu internet .. gibi)

Encoder nedir?

Kodlayıcı türkçe adıyla bilinen encoder, canlı yayınınızı içeriğinizi YouTube'da  yayınlamaya uygun şekilde dönüştüren bir cihazdır.
Bazı kodlayıcılar, bir kamera veya bilgisayardan ses ve video sinyali alan bağımsız cihazlardır. Diğerleri ise web kamerasından veya masaüstünden video kaydeden, bilgisayar üzerinde çalışan yazılım uygulamalarıdır.

Ekran paylaşımı veya oyun yayını. - Harici ses/video donanımı kullanımı. - Gelişmiş bir prodüksiyonun (ör. birden fazla kamera ve ses girişi kullanıldığında) yönetilmesi; encoderler ile yapılması gerekli canlı yayıncılık işleridir.

Günümüz encoder cihazları kodlayıcı görevlerini,

internetten Yerel Televizyon Yayıncılığı - Belediye TV

internet tv - web TV olarak adlandırılan internetten televizyon yayıncılığının uygulandığı alanların en önemlilerinden birisi de yerel yönetim kanallarıdır.
Internet üzerinden görüntü nakli teknolojilerindeki gelişmeler sayesinde yerel yönetimlerin öz kaynaklarıyla kendi televizyon kanallarını kurup internet üzerinden yayın yapmaları artık çok daha kolay ve uygulanabilir hale geldi.
Internet TV - web TV uygulamaları genellikle şu ana temalar üzerinde yoğunlaşıyor.

- Belediyeler için halkla ilişkiler ve reklam

Belediye hizmetlerinden , etkinliklerden ve yeni projelerden bölge sakinlerini haberdar edin.
Belediyenizin halkla ilişkiler çalışmalarını kendi TV kanalınız üzerinden yürütün.
Yerel işletmelerin ve kurumların tanıtımını yaparak, reklama dayalı iş modelleri geliştirin.

- Kamu alanlarının takibi ve denetimi

Önemli kavşak ve yollardaki trafik yoğunluğunu canlı olarak aktarın.
Okul bahçeleri, çocuk parkları gibi oyun alanlarını ebeveynlerin gerçek zamanlı izleyebilmesini sağlayın.
Meydan, alışveriş merkezi, pazar gibi kamu alanlarınının yoğunluğuyla ilgili bölge sakinlerini bilgilendirin.

- Yöresel yayınlar ile tanıtım ve turizm

İnternet üzerinden yapacağınız yayınlarla yörenizin tanıtımını yaparak turistik potansiyelinizi arttırın.
Yöresel TV kanalınız ile etkinliklerinizi, kutlamalarınızı yurtdışındaki hemşerilerinize de izletin.

- Bilgilendirme ve bilinçlendirme yayınları

Altyapı çalışmaları, potansiyel kesintiler, potansiyel tehlikeler hakkında bölge sakinlerini bilgilendirin.
Sağlık, eğitim ve toplumsal yaşamla ilgili eğitici ve bilinçlendirici yayınlar yapın.
Şehrin ve ilçenin trafik yoğunluğu ve genel duyuruları hakkında anlık bilgiler verin.

Tüm bu yayınları internet üzerinden yörenizin, ilçenizin, beldenizin insanlarına aktarabilmek için gerekli olan teknik donanım ve yazılım içinde gerekli olanlar.

• İçerik olarak ürettiğiniz yayını ( kamera, DVD, VCD, Video Player, canlı kamera görüntüsü) IP standartına dönüştüren IP Encoder ..
• Bu yayını internete upload edecek (yükleyecek) en az 3 Mb. Değerinde internet bağlantısı.

Televizyon yayıncılık sektöründe yeni teknolojiler

TV yayıncılık ( broadcasting ) teknolojisindeki; kodlayıcı (encoder) ürünleri genellikle üç farklı giriş türlü olmaktadır.

• HDMI Girişli kodlayıcılar. ( giriş jakı HDMI konnektör )
• SDI girişli kodlayıcılar. ( giriş jakı BNC şeklinde )
• HDMI + Analog giriş kodlayıcılar. (aynı anda hem HDMI, hem de analog giriş yapan)

IP TV Yayıncılık cihazlarının ortak özellikleri nelerdir ?

• ethernet çıkışı ile doğrudan internet modemi, uydu internet modem veya metro ethernete bağlanabilir.

• her türlü kamera veya reji çıkışlarına doğrudan bağlanabilirler.

• Ses görüntü birlikte veya sadece ses veya sadece görüntü aktarımında kullanılabilinir.

web TV / internet televizyonu yayıncılık

Son yıllarda yükselmekte olan internet TV, iptv, web TV ve internet üzerinden TV Yayıncılık sektörlerinde kullanılan Encoderlerin kullanım alanları;

• Sabit herhangi bir noktadan metroethernet, uydu internet veya normal modem bağlantılı internet hattı üzerinden ana stüdyoya yayın aktarımı.

Canlı Yayıncılık ve Kurumsal Televizyon Teknolojisi

Son yıllardaki bilişim, telekomünikasyon,  yayıncılık sektöründeki donanım ve yazılım teknolojisi  gelişmeleri  video kodlama, sıkıştırma konusundaki uygulamalarında çok hızlı bir şekilde değişimine ön ayak oldu.

Mpeg-2, Mpeg-4, AVC, HEVC gibi terimlerle ifade edilen videonun sıkıştırma standartları;  bilişim, televizyon yayıncılık, uydu, televizyon iletim ve dağıtım dünyasındaki teknolojiyi etkilediği kadar, kurumsal yayıncılık yapmanın önünü de açtı.