TRT’nin 2015 yılı başlarında Turksat Uydusu üzerinden 4K uydu test yayınına başlaması ile 4K UHD denilen / Ultra High Definetion / çok yüksek çözünürlük terimi de televizyon - internet yayın ve iletim teknoloji terimlerimize yerleşmiş oldu.
4K UHD uydu teknolojisi HEVC (H265) sıkıştırma formatlı 4K uydu alıcılar ve 4K Ultra HD televizyon ile izlenebilmektedir.
4K UHD uydu teknolojisi HEVC (H265) sıkıştırma formatlı 4K uydu alıcılar ve 4K Ultra HD televizyon ile izlenebilmektedir.
Türksat 4A uydusu TRT 4K frekans bilgileri ise; 12123 MHz frekans, Yatay (Horizontal) polarizasyon, 15.000 Sembol Oranı ve FEC:3/4 parametrede yayın göndermektedir.
4K Ultra HD televizyon görüntüsünün diğer TV ekran çözünürlükleriyle oransal karşılaştırması
UHD TV tekniğinin 4K olarak adlandırılması 3840’ın 4.000 piksele oldukça yakın bir değer olmasından kaynaklanmaktadır. HD çözünürlük 1080 rakamıyla yükseklik baz alınarak konmuşken, 4K kavramında ( 3840 x 2160 ) genişlik temel alınmıştır
You tube kanalına 1080 * 2 = 2160p çözünürlüklü içerik yüklenebilmekte ve saniyede 60 kare olarak geçmekte olan videoları oynatabilmekte.
YouTube canlı televizyon yayın iletiminin yanında bilgisayarlar ve akıllı telefonlar üzerinden de 4K canlı yayın desteği sunuyor.
TRT 4K televizyon canlı yayıncılık uygulamasını 2017 yılı sonlarında youtube kanalına da taşıdı.
Bu teknolojide Türkiye de Türksat Uydusunda 4K test yayını, Netflix videoları, 4K Blu-ray diskleri, 4K oyunlar ve internetten indirilen videolar şeklinde uygulamalar başladı.
Ayrıca Digiturk süper lig beIN SPORTS haftada en az 1 maçı 4K kalitesinde Eutelsat uydusu üzerinden yayınlamakta.
TV medya yayıncılık sektöründe televizyon kanallarının 4K yayına geçebilmeleri için ekipmanlarını 4K uyumlu ekipmanlarla değiştirme aşaması 2020 yılında başladı.
4K kameralar, encoder ve decoder cihazları, bu sisteme uygun kablolar ilk değiştirilen ürünler oldu.
İzleyici cephesinden bakıldığında; uydudan 4K TV yayınların izlenebilmesi için 4K televizyon alıcı cihazı haricinde, 4K UHD yayını alabilen uydu alıcı edinmek de gerekiyor.
YouTube canlı televizyon yayın iletiminin yanında bilgisayarlar ve akıllı telefonlar üzerinden de 4K canlı yayın desteği sunuyor.
TRT 4K televizyon canlı yayıncılık uygulamasını 2017 yılı sonlarında youtube kanalına da taşıdı.
Bu teknolojide Türkiye de Türksat Uydusunda 4K test yayını, Netflix videoları, 4K Blu-ray diskleri, 4K oyunlar ve internetten indirilen videolar şeklinde uygulamalar başladı.
Ayrıca Digiturk süper lig beIN SPORTS haftada en az 1 maçı 4K kalitesinde Eutelsat uydusu üzerinden yayınlamakta.
TV medya yayıncılık sektöründe televizyon kanallarının 4K yayına geçebilmeleri için ekipmanlarını 4K uyumlu ekipmanlarla değiştirme aşaması 2020 yılında başladı.
4K kameralar, encoder ve decoder cihazları, bu sisteme uygun kablolar ilk değiştirilen ürünler oldu.
İzleyici cephesinden bakıldığında; uydudan 4K TV yayınların izlenebilmesi için 4K televizyon alıcı cihazı haricinde, 4K UHD yayını alabilen uydu alıcı edinmek de gerekiyor.
Bir de; HD Kanallar Eğer uyduya H265 çıkıyorlar ise uydu alıcının h-265 destekli olması gerekli.
Örnek ! ! TRT 4K yayını Türksat uydusuna h-265 sıkıştırma formatında ( HEVC ) olarak çıkmaktadır.
Bu yüzden, TRT 4 K'yı uydudan izleyebilmek için 4K özellikli uydu alıcınızın, aynı zamanda h-265 sıkıştırma formatı özellikli de olması gerekir.
_ _ _ _ _ _ _
Internet üzerinden yayın yapılan 4K çözünürlüklü canlı yayın ve videoları da hdmi girişli TV de, büyük ekran monitörde, wideo wall gibi ekranlarda seyredebilmek için de; 4K özellikli settopboxa sahip olmak gerekiyor.
Internet üzerinden yayın yapılan 4K çözünürlüklü canlı yayın ve videoları da hdmi girişli TV de, büyük ekran monitörde, wideo wall gibi ekranlarda seyredebilmek için de; 4K özellikli settopboxa sahip olmak gerekiyor.
 |
| internet üzerinden 4K çözünürlüklü canlı TV ve Video izleme cihazı SetTopBox |
Bu durumda izleyicilerin download kota sınır sorunları yoksa ? video, tv kanal, canlı yayın gibi her türlü yayın akışını izleme aracı olan 4K özellikli SetTopBox (decoder) veya smart tv alarak 'çok yüksek çözünürlüklü' içerik izlemeleri daha mâkul ve mantıklı olacak diye düşünüyorum.
8K televizyon yayın sistemi
4K dan bir sonraki görüntü standardı ve pikselleri yine katlayıp 32 milyona çıkarıyor.
Ultra HD 8K teknolojisi 7680*4320 çözünürlüklü olup, HD yayının 16 katı bir çözünürlüğe sahip.
2018 yılı Ekim ayında Türksat kurumu 8K içerik üreterek Turksat uydusuna yolladı ve bu deneme yayını 8K alıcısı ile alınarak Vestel firmasının yeni yapmış olduğu 8K tv alıcısı ile alınarak izlendi.
Bu uygulama ile Türksat ; daha önce yapılan 1, 2 deneme yayını dışında dünyada ilk defa sürekli olarak uydudan 8K televizyon yayını yapan kurum oldu.
Bu teknoloji şimdilik fuar, gösteri, etkinlik video wall ekranları ve sinemalar gibi çok büyük boyutlu izleme ortamlarında yüksek kaliteli yayın ve sunum izlenilmesi amacı ile kullanılabilecek gibi görülüyor.
2018 yılı Ekim ayında Türksat kurumu 8K içerik üreterek Turksat uydusuna yolladı ve bu deneme yayını 8K alıcısı ile alınarak Vestel firmasının yeni yapmış olduğu 8K tv alıcısı ile alınarak izlendi.
Bu uygulama ile Türksat ; daha önce yapılan 1, 2 deneme yayını dışında dünyada ilk defa sürekli olarak uydudan 8K televizyon yayını yapan kurum oldu.
Bu teknoloji şimdilik fuar, gösteri, etkinlik video wall ekranları ve sinemalar gibi çok büyük boyutlu izleme ortamlarında yüksek kaliteli yayın ve sunum izlenilmesi amacı ile kullanılabilecek gibi görülüyor.
İnternet üzerinden ve uydular üzerinden 4K / 8K gibi çok yüksek çözünürlük yayınları izleme kriterleri, sadece TV ekranı ve alıcı cihazı standartları ile sınırlı değil.
Internet üzerinden 4K
yayınları izleyebilmek için en az 25 Mbps. Bant genişliğinde download
bağlantısı sağlayabilen internet aboneliği gerekmekte.
Ayrıca canlı TV yayın akışı, çözünürlük ve ekran hareket hızlarının yüksek olduğu futbol maçları gibi işlerde en sağlıklı çözüm, cihazlarımızı ethernet kablo ile internete bağlamak olmalı.
İnternet kaynaklı yayınlarda modem ile .. alıcı cihazların (smart TV, settopbox, PC, Laptop) ara bağlantısında kullandığınız ethernet kablonuzun kalitesi de belirleyici.
Ethernet kabloları, veriyi nakledebildikleri en yüksek hız açısından CAT5e, CAT6, CAT6A, CAT7, CAT7A, CAT8 gibi sınıflara ayrılır.
Ethernet kabloları, veriyi nakledebildikleri en yüksek hız açısından CAT5e, CAT6, CAT6A, CAT7, CAT7A, CAT8 gibi sınıflara ayrılır.
- CAT6 saniyede 1 Gigabit taşır, CAT7 saniyede 10 gigabit taşır.
- Yapıları açısından U/UTP (UTP), U/FTP, F/UTP (FTP), F/FTP, S/FTP gibi kategoride.
- Kullanım şekline göre sabit tesisat kablosu ve ara kablo (patch cable) diye ikiye ayrılır.
- Ara kablolar esnektir, yumuşaktır, seyyar olarak tak-çıkar bağlantı içindir.
- Sabit tesisat kabloları bir kere döşenir ve kalır.
- Ara kablolar fabrikada yapılır, uçları fabrikasyon çakılır, test edilir, öyle sevk edilir.
Ara kabloların uçları zorunlu hallerde, bilen kişiler tarafından, pahalı konnektörlerle sonlandırılabilir.
Çünkü esnek olmaları amacıyla iç iletkenleri yumuşaktır, çoğunlukla çok damarlıdır, bu tür iç iletkenler basit konnektörlerin pabuçları ile doğru temas etmez.
Yüksek hızda veriyi taşıyamazlar.
Konnektörleri özeldir. Fabrikada takılabilir, sahada takılması çok zordur.
Konnektörleri özeldir. Fabrikada takılabilir, sahada takılması çok zordur.
Network tesisat kablolarının ise ? iç iletkenleri tek damardır, serttir, uygun boyda konnektör onlara sahada kolaylıkla takılır.
U/UTP tipi ekransız (folyosuz, örgüsüz) kablolar ev ortamında oluşan elektromanyetik dalgalara karşı koruma sağlayan örgü veya folyo ekranlara (kaplamalara) sahip değildir.
Elektrik süpürgesi, buzdolabı gibi yüksek elektromanyetik ışınım yayan cihazlardan saçılan, network yapısının içlerine girmesini engelleyen kalkanları yoktur.
S/FTP kablolarda içindeki 4 çift iletkenin her bir çifti folyo, ve ayrıca kablonun tamamı örgü ekranlıdır.
U/UTP tipi ekransız (folyosuz, örgüsüz) kablolar ev ortamında oluşan elektromanyetik dalgalara karşı koruma sağlayan örgü veya folyo ekranlara (kaplamalara) sahip değildir.
Elektrik süpürgesi, buzdolabı gibi yüksek elektromanyetik ışınım yayan cihazlardan saçılan, network yapısının içlerine girmesini engelleyen kalkanları yoktur.
S/FTP kablolarda içindeki 4 çift iletkenin her bir çifti folyo, ve ayrıca kablonun tamamı örgü ekranlıdır.
( bu terimlerdeki 'S' shield örgü, örtü / 'F' kodu da Folyo anlamına gelmekte )
Uzun lafın kısası, 4K kalitesinde bir yayını internetten alarak hakkıyla izleyebilmek için ..
internet modem cihazınız ile, PC, LapTop, SetTopBox veya smart TV'nizin network bağlantısı arasında CAT 6 S/FTP tipi kaliteli bağlantılı ethernet kablosu kullanmanız gerekiyor.
Uydudan alınarak uydu alıcı vasıtası ile izlenecek sistemlerde ve STB ile internet üzerinden alınarak 4K Televizyon alıcınız veya monitörünüzde gerçek 4K yayın izleyebilmek için de;
- üzerinde v1.4 yazılı olan HDMI kablo ile 4K (30Hz) / 10.2 Gbps veri aktarım hızlı
- üzerinde v2.0 yazılı olan HDMI kablo ile 4K (60Hz) / 18 Gbps veri aktarım hızı bir görüntüye ulaşırsınız.
Buradaki 30 Hz. / 60 Hz. değerleri televizyon veya monitör cihazınızın saniyedeki tarama hızı değeridir.
Genelde piyasada HDMI 1.4 satarlar. 4K 30 Hz’e kadar destekler ancak 30 Hz olduğunu belirtmezler. Fark önemlidir.
- HDMI ara kabloda en hızlı model HDMI 2.1 standartıdır ve 8K'yı destekler.
Blog yazımız için yapılan uygulamada;
- TRT 4K tv yayını Türksat uydusundan alınarak Blankom HDE 4K Encoder cihazı ile IP kılıfında kodlanarak yerel network üzerinden iletidi,
- 4K özellikli Blankom 7500+ settopbox cihazı ile decode edilerek; network üzerinden gelen canlı televizyon yayını izlendi,
- ProtelDepo e-ticaret site ürünü CAT 6 S/FTP ve HDMI v2.0 özellikli ara kablolar kullanıldı,
- IP TV Atölye test bilgisayarında uydudan alınan TRT 4K TV yayın akışı, aynı zamanda Dektec DTA 2137 DVB/S2 PCIe kart ile demodüle edilerek
- Dektec Stream Expert DVB analiz yazılımı vasıtası ile tüm DVB / Digital Video Broadcasting değerleri analiz edildi.
