- Aynı zamanda; son yıllarda üretilen LCD, LED TV, OLED TV alıcılarında DVB-C ve DVB-T tuner bulunması, bu yayınların receiver, settopbox v.s. gibi ilave bir cihaz gerektirmeden izlenebilmesine imkan sağlamıştır.
- QAM modülasyon teknolojili ve DVB-C diye adlandırılan dijital TV Headend ürünleri; 19'' rack kutu ebatlarındadır.
- * DVB-C tunerli herhangi bir LCD, plazma, LED Televizyon alıcılarıyla uyumlu bu Headend cihazları;16 adet DVB-S/S2 tuner girişi / 500 civarı IPTV kanalı için giriş, dahili multiplekser + şifreleyici + 16 QAM modülasyonlu TV paket çıkışı internet üzerinden kumanda ve güncelleme gibi genel teknik özelliklere sahiptir.
- Enerji ve Hacim Verimliliği: Yeni nesil dijital headend ; eski tip tekli veya iki modüllü teknolojilere göre, elektrik enerji tüketimini % 70 oranında azaltır. Bu oran; sürekli devrede olan bu tür cihazlar için yüksek bir enerji tasarruf miktarıdır.
- Yer gereksinimi bakımından da; eski tip headend cihazlarına göre % 80 yer (hacim) tasarrufu imkanı vermektedir.
- Bu sayede yayın merkezi odası için ayrılacak hacim, teçhizat, havalandırma, soğutma giderleri de minimuma inmiş olur.
SMATV SİSTEM ÖLÇÜM VE TEKNİK TERİM KISALTMALARI
QAM
DVB-C transmisyonunda kullanılan faz/genişlik modülasyonu. Farklı faz açıları ve genişlik seviyeleri moda bağlı olarak kullanılır: 16 QAM, 32 QAM, 64 QAM, 128 QAM veya 256 QAM.
COFDM
DVB-T’de kullanılan kompleks modülasyon, karasal TV yayınlarında alışık olduğumuz parazitlere karşı dayanıklı olması için optimize edilmiştir.
L-Band
Bir LNB tarafından tüm uydu sinyallerinin dönüştürüldüğü 950-2150 MHz frekans aralığı (Ku-,C-veya S-bantları).
Bu frekans aralığı uydu sinyallerinin bir kabloyla LNB’den uydu metreye ve/veya uydu alıcısına taşınmasında kullanılır.
MPEG-2
DVB dijital görüntü teknolojisinde kullanılan eski sıkıştırma yöntemi. Günümüzde normal tanımlı kanallarda halen yaygın şekilde kullanılmaktadır.
MPEG-4
DVB-S2 ve DVB-T/H dijital görüntüleri için daha yeni ve daha etkili sıkıştırma yöntemi.
C/N
Taşıyıcı-gürültü oranı dB cinsinden ifade edilir. Sinyal kalitesini değerlendirmek için kullanılan en temel terimlerden biri.
C/N değeri ne kadar yüksek olursa, sinyal kalitesi de o kadar iyi olur. Günümüzdeki kaliteli smatv sistem alan ölçü cihazlarıyla doğru bir ölçüm yapılabilinir.
BER
bit hata oranı: Gelen veri akımında ne kadar hatalı bit bulunduğunu gösteren dijital sinyal kalitesine ilişkin bir ölçüm. 3X10-4’ün anlamı aldığımız 10.000 bit içinde 3 tane hatalı bit (1 yerine 0 ya da tam tersi) bulunuyor.
BER değeri ne kadar düşükse sinyal o kadar iyidir. Örneğin 4X10-5, 1X10-4’den çok daha iyidir.
CBER
Kanal BER değeri. İletme hata düzeltme tekniği kullanılmadan önceki Bit hata oranı.
VBER
Viterbi BER. Viterbi iletme hata düzeltme tekniği uygulandıktan sonraki Bit hata oranı. VBER, daima CBER’den daha iyi (daha düşük) çıkar. VBER = 1X10-4 sinyaller Hatadan Muaf Gibi (QEF) kabul edilir.
LBER
Düşük Yoğunluklu Parite Kontrolü. DVB-S2 sinyallerinde VBER’in karşılığıdır.
MER
Modülasyon hata oranı. Bir DVB sinyalinin ortalama gücüyle bir sinyal diyagramında mevcut olan ortalama gürültü gücü arasındaki ilişki. Analog tranmisyonlarda “sinyalden gürültüye oranının dijital karşılığı”.
Yani MER ne kadar yüksek olursa sinyal o kadar iyidir (C/N gibi).
Kötü hava koşullarında bile iyi sinyal alabilmek için en az 3 dB’lik bir gürültü marjinimiz olması gerekir.
QPSK / 8PSK
DVB-S ve DVB-S2 transmisyonlarında kullanılan Faz Modülasyonu
QPSK 4 Faz açısı, 8 QPSK 8 Faz açısı kullanır.Aynı bant genişliğinde; 8PSK daha fazla bit gönderir.
 |
| Yeni nesil SMATV headend ve fiberoptik kablo ile dağıtım tesisatı |
SMATV - Sayısal Merkezi Uydu Yayın - Tesisatı Şartnamesi
( Bir kuruma uygulaması yapılan SMATV tesisatı projesi şartname örneğidir )1. Yapılacak tesisat ile konutların TV ihtiyacı merkezi uydu sistemi ile karşılanacaktır. Sistemin geçici kabülünden sonra en az 2 yıl bakım ve onarım; yüklenicinin taahhüdünde olacaktır.
2. Genel olarak kurulacak sistem; Uydu Antenler, Yayın Merkezi (Headend) ve Dağıtım sisteminden oluşmaktadır.
3. Sistem; Dijital TV yayınını bir merkezde toplayıp, 47 ile 862 MHz. aralığında koaksiyal kablo ile dağıtım şebekesine verecektir.
İdarenin talebi halinde uyduda yayını bulunmayan bazı bölgesel yayınların sisteme ilave edilmesi mümkün olacak bir yapıda olacaktır.
4. TV prizlerin her birinden bağımsız yayın seyredilecektir. Her Tv prizinden en az ... kanal dijital yayın alınacaktır.
6. Merkezlerden gelecek uydu yayınları dairelere her bloğa konulacak hat yükselticisi ile dağıtım yapılacaktır.
7. Her daireye müstakil kablo çekilecek ve daire içlerindeki prizlere yayın sinyal bölücüler vasıtasıyla yapılacaktır.
8. Daire içi kullanılan TV prizleri sonlu olacak ve kaybı max. 3 dB olacaktır.
19. Kurulacak headend noktasında yayın adeti sonradan arttırılmaya elverişli olacaktır.
10. Proje hazırlanırken merkezi sistemin olacağı yer ve yeraltı borulama - kablolama güzergahi belirtilecektir.
11. Merkezden Bloklara geçiş RG 11 TV kablosu ile sağlanacaktır. Ancak sahanın geniş olması, kablo mesafesinin 80 metreler üzerinde uzaması halinde daha sağlıklı ve ekonomik bir tesisat için; fiberoptik kablo kullanılacaktır.
12. Merkezden bloklara kablo geçişi yeraltından standartlara uygun çapta boru içerisinden yapılacaktır.
13. Sistemde uydu antenler dağıtımı yapılacak yayın özelliklerine göre seçilecek , 3 adet min. 120 cm çapında offset tipi çanak anten bulunacaktır. Turksat, Dijiturk ve Astra uydularına yönlendirelecektir.
Uydu antenler mahalde oluşabilecek en yüksek rüzgar yükünü (110 km/saat) taşıyabilecek sağlamlıkta olacak ve bu yükü taşıyabilecek sağlamlıkta monte edilecek, estetiği bozmayacak bir şekilde yerleştirilecektir.
14. Sistemde yayın merkezi uydudan alınan sinyalleri işlemek üzere her türlü teçhizatı kapsayacak şekilde transmodülatörler, ana dağıtım Amplifikatör, Dağıtıcılar (Tap-Off) ve Bölücülerden (Splitter) oluşacaktır.
15. SMATV merkezinden uydu antenlere gidecek kablo hatlarında harici RG 11 kablo kullanılacaktır. Bu mesafe 50 metreyi aştığı taktirde ara mesafede veya başlangıç noktasında uygun bir uydu bandı hat amplifikatörleri kullanılacaktır.
Mesafenin dahada uzun olması durumunda; fiberoptik ana dağıtım kabloları kullanılacaktır.
16. Sistemin sağlıklı çalışabilmesi, montajın ve servisin kolayca yapılabilmesi açısından kablo bağlantılarında sıkıştırmalı (compressor) F tipi konnektörler ve bağlantı elemanları kullanılacaktır.
17. Dağıtım hattında hatların ayrılmasında dağıtıcılar kullanılacaktır. Bu dağıtıcılar 2, 3 , 4, 6 veya 8 çıkışlı olabilirler.
18. Bölücülerde (splitter) ana taşıyıcı kablo için – RG11 giriş/çıkış (in/out) terminalleri ile 1, 2 , 4, 6 ve 8 TAP çıkışı bulunmalıdır.
19. TV dağıtım şebekesi yayın merkezinde işlem uygulanmış TV programlarının VHF/UHF/S bandında TV prizlerine istenilen kalitede ulaşması sağlanacak şekilde projelendirilmeli ve uygulanmalıdır.
Ayrılan kollar arasındaki yalıtım, kollar birbirini etkilemeyecek şekilde yüksek olmalıdır.
Dağıtım kuvvetlendiricileri belirtilen standartlarda gürültüsü az, TV prizlerinde istenilen sinyal düzeyi elde edilecek şekilde olmalı ve sistemde olanaklar ölçüsünde arka arkaya kuvvetlendirici bağlanmasından kaçınılmalıdır.
20. Sistemdeki tüm yayınlar TV alıcılarına min. 60 dBuV ve max.70 dBuV sinyal seviyesi olacak şekilde dağıtılacaktır..
21. Sistem merkezindeki tüm malzemeler bir rack dolaba monte edilmeli ve merkezi yayın bölümünde tv yayınlarının kontrolü için bir test çıkışı bulunmalıdır.
Gelişen yeni teknolojiler ile günümüzde SMATV tesisatı ile ilgili uygulamalı videoları, cihaz ve ekipmanları bu konuları anlatan youtube kanalından da izleyebilirsiniz.
Merkezi Uydu – TV Sistemi Çalışma Grubu Standartları.
1. ANTEN ve LNB
2. “HEADEND
SİSTEM” STANDARTLARI
3. “SAYISAL
HEADEND SİSTEM” ÖZELLİKLERİ
4. MULTISWITCH
ÖZELLİKLERİ
5. DAĞITIM SİSTEMİ
STANDARTLARI
6. AKTİF DAĞITIM
ELEMANLARI (Yükseltici / Optik Alıcılar)
7. KABLO VE PASİF
DAĞITIM MALZEMELERİ
8. YÜKLENİCİ /
UYGULAYICI FİRMA ve HİZMET STANDARTLARI
1. ANTEN ve LNB :
1.1. Uydu çanak antenlerinin çapı uydu kapsama alanlarına göre belirlenmelidir. Merkezi sistem uygulamalarında en az 120 cm çapında antenler kullanılacaktır. Ayrıca, merkezi sistem uygulamalarında bireysel uygulamalara gore %50 daha büyük çaplı antenler kullanılması gereği göz önüne alınacaktır.
1.2. Üreticisi tarafından, rüzgar dayanımlarının ürün kataloglarında yazılı olarak belirtildiği uydu çanak antenler kullanılacaktır. Bu dayanım değerleri en az 70 km/h kuvvetindeki rüzgarda çalışabilme ve en az 120 km/h kuvvetindeki rüzgara dayanabilme şeklinde olacaktır.
1.3. Kullanılacak uydu çanak antenler üretici firma tarafından en az iki yıl garantiye sahip olacak ve saç antenlerde en az dört yıl paslanmazlık garantisi sağlanacaktır.
1.4. Uydu çanak anten montajının Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın veya yerel yönetimlerin ilgili yönetmeliklerine uygun yerlere yapılması gereklidir. Montajın yeterli sağlamlıkta olması için, anten montaj ayakları en az 2,5 mm et kalınlığında olacak, en az 4 noktadan sabitlenecektir. Anten kurulumunda bağlantı elemanları (vida, pul, somun v.s.) paslanmaz olacak ve anten montaj ayakları ve bağlantı elemanları, anten üreticisinin ürün kataloglarında belirttiği özellikte olacaktır. Somun ve civatalar korozyona karşı gres yağı ile kaplanmalıdır.
1.5. Uydu çanak anten üzerindeki LNB çıkışında kullanılacak kablo ve bağlantı elemanları ve montaj uygulama tekniği dış ortam şartlarına uygun olacaktır. Dış alanda kalan tüm bağlantı noktalarında su geçirmezlik sağlayan ısı ile daralan bant veya muadil bir uygulama ile tam sızdırmazlık sağlanacaktır. Herhangi bir şekilde kablo içine su sızması halinde suyun taşınmasını engelleyecek şekilde “deve boynu” uygulaması yapılacaktır.
1.6. LNB türü ve özellikleri :
Universal Quattro LNB / Giriş Frekansı :10,7 GHz - 12,75
GHz / Çıkış Frekansı : 950 MHz-2150 MHz
Kazanç : > 50 dB / Karakteristik Gürültü : < 0,5 dB
/ İzolasyon : > 30 dB
1.7. Merkezi uydu sistemlerinde LNB çıkışı ve Merkez sistemi girişinde sağlanması gereken değerler; “Dağıtım Sistemi Standartları Bölüm 6.2.
4 Merkezi Uydu / TV Standartları Çalışma Grubu
2.5. Rack kabin arkasında, alt ve üst bölümlerinde kablo girişi olacak ve kablo düzenini sağlamak amacı ile kablo kanalı bulunacaktır.
2.6. Merkezi Sistemden sahaya dağılacak kablolar için, sistem çıkışına kadar olan kablo güzergahında “elektrik firmaları tarafından yapılmış olan” tava ve/veya kanallar bulunacaktır.
4. “SAYISAL
HEADEND SİSTEM” ÖZELLİKLERİ:
4.2. Merkezi Sistem üniteleri; kaset tipi, 19” Rack tipi veya kompakt yapıda olabilir. Üründe kullanılan teknolojiye bağlı olarak bir işlemci ile; bir, iki, dört veya daha fazla sayıda kanal işlenebilir. Uydulardaki kanal yapılarının daha verimli ve esnek kullanımı açısından mux-remux özelliği taşıyan sistemler tercih edilir. (LCN) Merkezi olarak kanal listelemesi yapılabilmelidir. Uzaktan erişim ile istenilen değişiklikler yapılacaktır. Ancak demodülator (alıcı) ve modülator cihazları “Headend Sistem” kullanımı için özel üretilmiş cihazlardan oluşacak ve terminal tipi (Set top box) cihazlar kesinlikle kullanılmayacaktır.
4.3. Sistemde kullanılan güç kaynakları; yüksek akım koruma sigortası bulunan, yüksek verimlilikte çalışan, gerilim değişimlerinden etkilenmeyen, en az 90-240 VAC aralığında çalışan anahtarlamalı güç kaynağı (SMPS) olacaktır.
4.4. Uydu alıcı DVB-S/S2 yayınları alabilmeli, farklı modülatörler ile DVB-C/T veya T2 standardında 117-862 MHz çıkış verebilecek nitelikte olacaktır. Bu hali ile QPSK/ QAM veya COFDM transmodulator olarak da tanımlanabilir.
4.5. Sistemde yer alan tüm malzemeler; ilgili olduğu, “CENELEC EN 50083-n (yeni gelişmekte olan tanımı ile EN 60728-n) uluslararası standartlarına uygun olacaktır. Ayrıca tüm malzemeler CE işareti taşıyacaktır.
Üretici firma; gereği halinde, standarda uygun olarak
hazırlanmış ilgili ölçüm test sonuçlarını sağlayacaktır.
4.6. Yayın merkezinde kullanılacak Sayısal Headend
Sistemi aşağıdaki özelliklere sahip olacaktır:
DVB-S/S2 Alıcı ve Dekoder:
Giriş Frekans Aralığı : 950 – 2150 MHZ / Modülasyon :
DVB-S için QPSK, DVB-S2 için QPSK,8PSK
Giriş Seviyesi : -65dBm … -25dBm /Sembol Oranı
(Ayarlanabilir) : 1 – 45 MS/s
FEC iç kodu : S1-QPSK: 1/2, 2/3, 3/4, 4/5, 6/7, 7/8 / S2-QPSK:
1/2, 3/5, 2/3, 3/4, 4/5, 5/6,8/9, 9/10
S2-8PSK:
3/5,2/3,3/4,5/6,8/9,9/10
Dekoder olarak BISS Mode 0 ve 1 gömülü veya opsiyonel
olarak desteklenebilmelidir.
Modülatör özellikleri :
Modülasyon : DVB-C veya DVB-T / Her modülde
programlanabilir çıkış : 117-862 MHz arası
Kanal bant genişliği (seçilebilir) : 7 / 8 MHz /Modülasyon
: DVB-C = 64, 256 QAM / DVB-T = 16, 64 QAM
BER (Reed Solomon düzeltme öncesi) : < 10-4 / Modülasyon Hata Oranı : 256 QAM : MER ≥ 36 64 QAM : MER ≥ 30
4.7. Yayın Merkezinden DVB-T yayını yapılması halinde, eğer yayına erişim için abone kutusu kullanımı gerekirse bu abone kutularının DVB-T2 yi desteklemesi gerekmektedir.
4.8. OPTİK TRANSMİTTER 9xIF-1xRF :
İki adet Quattro LNB (VL-HL-VH-HH), bir adet MDU5 LNB 9xIF + 1xRF (Hedaend) girişi yapılabilen tek core optik çıkışı olan optik göndericilerdir. Üç Quattro ve dört Quattro LNB girişli tipleri de bulunmalıdır. Dört uyduya kadar tek core sayesinde daha az işçilikle uydu ve headend sinyalleri optik olarak dağıtılacaktır.
Sat-Terr Konnektör
:
9 F Tipi (9x IF) - 1 F Tipi (1xRF)
Optik Çıkış Konnektör
: 1 SC/APC
Sat Frekans Aralığı
:
950-2150 MHz
Terr Frekans Aralığı
: 47-870 MHz
Optik Dalgaboy :
1310 nm – 1550 nm
Optik Çıkış Gücü
: 2 – 5 - 10 mw
Besleme Kaynağı
: 90-240 VAC 50 Hz.
Ortam Sıcaklığı
: -40
+ 65 ‘C
4.9. OPTİK TRANSMITTER RF-IF :
Bir adet Headend – bir adet MDU5 LNB girişi (1xRF- 1xIF) tek core çıkışı olan optic göndericilerdir. Analog - qam headend sinyallerini ve MDU (DIGITURK) sinyallerini optik olarak göndermek için kullanılacaktır.
Giriş Konnektör : 2 F TİPİ
Çıkış Konektör : 1 SC/APC
Sat Frekans Aralığı : 950-2150 MHz
RF Frekans Aralığı : 47-862 MHz
4.10. OPTİK RECEIVER 9xIF - 1xRF :
1 optik girişi , iki adet (VL-HL-VH-HH), bir adet MDU5 ve bir adet headend (9xIF + 1xRF) koaksiyel çıkışı olan optik alıcılardır. TURKSAT , HOTBIRD ve EUTELSAT(Dijitürk) uydu sinyallerini almak için kullanılacaktır. 3x(VLHL-VH-HH) ve 4x(VL-HL-VH-HH) tipleride bulunmalıdır.
Giriş Konnektö : 1
SC-FC/UPC
Çıkış Konektör : 9
F Tipi (9x IF) - 1 F Tipi (1xRF)
Sat Frekans Aralığı
: 950-2150
MHz
RF Frekans Aralığı
: 47-862 MHz
Attenuator : 20
dB
Optik Dalgaboyu
: 1270nm – 1550 nm
Çıkış Sinyal Seviyesi max
: 105 dBuV
Besleme Kaynağı
:
16 V DC 2 A
Ortam Sıcaklığı
: -40 + 65 ‘C
4.11. OPTİK RECEIVER 1 IF-1 RF:
Bir Optik girişli iki (1xRF-1xIF) koaksiyel çıkışlı optik alıcılardır. HEADEND ve DİJİTÜRK(MDU) sinyallerini almak için kullanılacaktır.
Giriş Konnektör : 1 SC-APC
Çıkış Konektör : 2 F Tipi
Sat Frekans Aralığı : 950-2150 MHz
RF Frekans Aralığı : 47-862 MHz
4.12. OPTİK SPLITTER
Optik gönderici çıkışlarını dağıtım yapılacak nokta sayısını sağlayacak sayıda bölen malzemelerdir. Optik gönderici - alıcı giriş ve çıkışarına uygun konnektörlerine gore temin edilmelidir.İhtiyaç durumuna göre aşağıdaki tiplerde modelleri bulunmalıdır.
OPTİK SPLİTTER TİPİ 1 / 2 1 / 4 1 /8 1/16 1/32 tipleride
kullanılabilir.
5. MULTISWITCH
ÖZELLİKLERİ :
standartlara uygun olması gerekmektedir.
5.1. Güç Kaynağı harici olacaktır
5.2. Multiswitch üzerinde topraklama terminali olacaktır.
5.3. Güç Kaynağı gerilimi asgari 13V – 18V arası (projeye
bağlı olmak şartı ile) güç kaynağının akım değeri;
Tek uydu için asgari 1 Amper / İki ve üç uydu için asgari
1,5 Amper / Dört uydu için asgari 2 Amper olacaktır.
5.4. Multiswitch uygulamalarında binaların topraklama
hatlarına bağlanacaktır.
5.5. Multiswitch giriş konnektörlerinde merkezler arası
uzaklığı en az 15 mm olacaktır.
5.6. Yan ayakların yüksekliği asgari 6 mm olacaktır.
5.7. Abone hat bağlantısı kontrolu için üzerinde led
gösterge bulunacaktır.
6. DAĞITIM SİSTEMİ STANDARTLARI :
6.1. Merkez Sistemi Frekans Yapısı:
6.1.1. Merkez Sistemlerinde; geri dönüş frekansı olarak ayrılmış olan 5-65 MHz ve FM radio yayın frekansı olarak ayrılmış olan 88 – 108 MHz frekans bantları boş bırakılarak Analog ve Sayısal tüm Tv kanalları için 117 – 862 MHz frekans bandı kullanılacaktır. Sistem yapım aşamasında veya sonradan; QAM ve/ veya DVB-T/T2 yayınlarının da sistemden verilmesine olanak sağlamak için analog yayınlar için 117 – 470 MHz frekans bandı kullanılacaktır.
6.1.2. Analog yayınlar ileride demode olacağı için headend kanal sayısı mümkün olduğunca az olmalıdır veya hiç olmamalıdır.
6.1.3. Ayrıca tek kablo üzerinden (tek polarizasyondan) uydu bandının sisteme dahil edilmesi durumunda, 950 – 2150 MHz frekans bandı bu amaçla kullanılacağından, dağıtımda kullanılacak olan tüm aktif ve pasif malzemelerin 5 – 2150 MHz frekans bandında çalışır olması gerekmektedir. Bu uygulamalarda her iki frekans bandının ara modülasyon girişimleri sonucunda gürültü düzeyini ilgili standart sınırları içinde tutacak şekilde önlemler alınacak ve gerektiğinde merkez sistem çıkışlarında filtre kullanılacaktır.
6.2. Abone TV/Uydu prizlerinin çıkış seviyeleri veya terminal cihazlarına ulaşacak sinyal seviyeleri, C/N, CTB, CSO değerleri aşağıdaki sınırlar içinde olacaktır: (Referans; TSE/EN 60728-1 Bölüm 5)
PAL/BG : 117 - 862 MHz/Sinyal seviyesi = 63 -77 dBµV/C/N
≥ 44 dB/CTB ≥ 57 dB/CSO ≥ 57 dB
DVB-C (QAM 64) : 117 – 862 MHz/Sinyal seviyesi = 50 - 67
dBµV/S/N değeri ≥ 26 dB/MER değeri ≥ 26 dB
BER (Reed Solomon düzeltme öncesi) < 10-4 /DVB-C (QAM
256) : 117 – 862 MHz
Sinyal seviyesi = 57 -74 dBµV/S/N değeri ≥ 32 dB/MER değeri
≥ 32 dB
BER (Reed Solomon düzeltme öncesi) < 10-4/ DVB-T (QAM
64) : 117 – 862 MHz
Sinyal seviyesi (code rate = 5/6) = 54 - 74 dBµV/ Sinyal
seviyesi (code rate = 7/8) = 57 - 74 dBµV
S/N değeri ≥ 26 dB / MER değeri ≥ 26 dB / BER (Reed
Solomon düzeltme öncesi) < 10-4
DVB-S ve DVB-S2 : 950-2150 MHz / Sinyal seviyesi = 50
-77dBµV
S/N ≥ 16 dB / CTB ≥ 13 dB / CSO ≥ 13 dB / MER ≥ 11 dB / BER (Reed Solomon düzeltme öncesi) < 10-4
6.3. Dağıtım sisteminde lisanslı platform hizmetlerinin de bulunması halinde, anten prizi veya terminal cihazı giriş noktasında, ilgili lisanslı platform özel teknik şartlarının sağlanması gerekmektedir. Lisanslı platform hizmetlerinin aynı şebekeden verilmesi için, “Merkezi Tv Dağıtım Sistemi Standartlarının” sağlanabilmesi esastır.
Sistem bu duruma uygun projelendirilecek ve gereği halinde alınması gereken ek malzeme ve önlemler uygulanacaktır. Buna rağmen standartlara erişilememesi halinde ek lisanslı platform hizmetleri için ikinci kablo şebekesi kullanılacaktır.
6.4. Dağıtım Sistemi Yapısı:
Sistemin kurulacağı şebeke büyüklüğü, taşıdığı yük, maliyet unsurları gibi parametreler göz önüne alınarak; şebeke standartlarının sağlanması için dağıtım altyapısı, HFC (Fiber Optik + Koaksiyel) veya Koaksiyel şebeke olarak kurulabilir. Kısmi Fiber Optik dağıtımı halinde Fiber Optik cihaz, kablo ve şebeke standartlarının “EN 50083-6 (veya EN60728-6)” ün ilgili standartlarına uygun olması gerekmektedir.
Mümkün olan hallerde, Merkezi Yayın Sistem çıkışından bina girişlerine kadar olan hatlar için Fiber Optik kablo ile dağıtım yapılması, sistemin büyüklüğü ve daha sonra eklenmesi muhtemel servislerin eklenebilmesi açısından önerilir.
7. AKTİF DAĞITIM
ELEMANLARI (Yükseltici / Optik Alıcılar):
7.2. Tüm yükseltici ve optik alıcıların azami çıkış seviyesi değerleri “CENELEC 42 Kanal / CTB, CSO, XMOD, -60dB” olarak EN 50083-3 ölçüm standardına uygun olarak belirtilecektir.
7.3. Proje hesaplamalarında ve yükseltici/optik alıcı seçiminde, “ilgili Maddesinde” belirtilen “TV/Uydu anten priz çıkışları veya terminal cihazları giriş noktalarında olması gereken sinyal seviyeleri ve bu seviyelerdeki intermodülasyon oranlarının “5–862 MHz için asgari – 60dB” ve “950–2150 MHz için asgari -35 dB” olarak sağlanması esastır.
7.4. Kullanım yeri ve sırasına göre seçilmesi gereken yükselticilerde/optik alıcılarda; orantısal çıkış seviyesi azalmaları (output back-off) hesaba katılacaktır. Bu hesaplamalarda EN 50083 standardı değerlerine uygunluğunun esas alınması gerekmekte ve yükselticilerin sıralı (kaskad) kullanımında önde kullanılan yükseltici veya optik alıcı en yüksek çıkış seviyesinin (CENELEC 42 Kanal / CTB, CSO, XMOD, -60dB) arkasından kullanılan yükselticiye göre 3dB yüksek olması gerekmektedir.
7.5. Dağıtımda kullanılacak yükseltici ve optik alıcılar; kullanım yerlerine (ana hat, kolon ve bina içi) ve kullanılacak ortam özelliklerine göre (dış alan, yeraltı, bina içi vb.) uygun mekanik yapıda olacaktır. Ekranlama değerleri koaksiyel kablo kısmında belirtilen değerlere uygun olacaktır.
7.6. RF HAT KUVVETLENDİRİCİLERİ
Ana hat (Trunk) ve kol dağıtım kuvvetlendiricileri GaAS teknolojisinde olacaktır. Kuvvetlendirici elle ayarlanan ve/veya sabit dengeleyicilerle, işaret seviye ayarları için zayıflatıcıyla donatılmalıdır. Gürültü faktörü ana hat kuvvetlendiricileri için 7 dB’den düşük olacaktır.
Kablo zayıflamasının sıcaklığa bağımlılığını yok etmek amacıyla gerektiğinde ana kuvvetlendiricilerinde otomatik kazanç kontrol (AGC) modülü kullanılmalıdır. Yükseltici özelliklerinde esas; en uzun hattaki prizde standart sinyal karakteristiklerinin sağlanması olacaktır.
Ana hat RF kuvvetlendiricisinin örnek teknik özellikleri
- İleri Frekans Bölgesi : 47 – 862 MHz / - Kazanç (Min)
RF : 32-35 ± 1,5 dB
- Maksimum Çıkış (DIN 45004B) : 125 dBµV / - Ekolayzır /
Zayıflatıcı : 0 – 18 dB
- Test Soketi : -20 dB / Çalışma Sıcaklı : -20… + 50°C / Çalışma Voltajı : 207 - 253 VAC
7.7. IF HAT YÜKSELTİCİLERİ
Multiswitch seviyelerine gelen değerlerin düşük olması
durumunda ana hat yükselticiler kullanılır.
9 UYDU POLARİTE(IF) + 1 KARASAL (RF)GİRİŞLİ YÜKSELTEÇ
Çıkış Sayısı: 10 Ad. 9 Uydu polarite + 1 Karasal / Frekans
Aralığı : 47-2150 MHz
Giriş Adedi : 10 Ad. 9 Uydu polarite + 1 Karasal / Geçiş
Kaybı : 1,5 dB (TV) / Kazanç : 30 dB (UYDU)
Kazanç Ayarı : 20 dB (UYDU) / Ayarlanabilir dengeleyici
ayarı : 8 dB (UYDU)
Çıkış Gücü : 118,5 dBµV / İzolasyon Hat : > 30 dB
SAT/TV, > 28 dB SAT/SAT
Gürültü Sayısı : 13 dB / LNB Akımı(max) : 2000 mA (18V) /
Gürültü Sayısı : 13 dB / Güç Kaynağı : 16V 2A
Çalışma Ortam Sıcaklığı : -10….+65
13 Uydu(IF) polarite ve 1 Karasal(RF) girişli – 16 Uydu(IF) polarite ve 1 Karasal(RF) girişli tipleride bulunmalıdır.
7.8. IF BÖLÜCÜ, TAP-OFF, PRİZ SOKETLERİ
IF Bölücü Teknik Özellikleri
Frekans bandı : 5-2150 MHz. / Çıkış Zayıflamaları : 4 dB,
6 dB, 8 dB,11 dB,12,5 dB,16,5 dB, 20 dB
Ekranlama : 450MHz 75dB, 862 MHz. 65dB, 2150 MHz. 40dB / Doğrusal
Zayıflama : > 30 dB
İzolasyon : > 20 dB / Yan Çıkış Sayısı : 2, 3,4, 6, 8
/ IF Dağıtıcılar (Tap-Off) teknik özellikleri:
Frekans bandı : 5-2150 MHz / Yan Çıkış Zayıflamaları: 6
dB, 8 dB, 9,5 dB,12 dB,14.5 dB,16,5 dB, 20 dB
Ekranlama : 450 MHz 75dB, 862 MHz 65dB,2150 MHz. 40dB, / Doğrusal
Zayıflama : > 30 dB
İzolasyon : > 20 dB / Çıkış Sayısı : 1, 2, 4, 6, 8 /
TV Priz Teknik Özellikleri: Frekans Bölgesi : TV: 47-900 MHz / SAT 950-2150 MHz / Ekranlama : Class A / Çıkış Kaybı : 1,2 dB
7.9. IF GRUP TAPOFF ve SPLITTER
Blok içerisinde multiswitchlere sinyalleri dağıtırken
multiswitchlerin giriş durumlarına paralel olarak kullanılır.
Multiswitch giriş çıkışlarına uyum sağlar. Birbirinden
bağımsız 10’ar adet tap-off ve splitter de kullanılabilir.
a) IF Bölücü Teknik Özellikleri:
Frekans bandı : 5-2150 MHz. / Çıkış Zayıflamaları : 4 dB,
6 dB, 8 dB
Ekranlama : 450 MHz.75 dB, 862MHz 65dB, 2150 MHz. 40dB / Doğrusal
Zayıflama : > 30 dB
İzolasyon : > 20 dB / Giriş sayısı : 1x10 F tipi
Konnektör
Yan Çıkış Sayısı :
2x10, 3x10, 4x10 F tipi Konnektör
b) IF Dağıtıcılar (Tap-Off) teknik özellikleri:
Frekans bandı : 5-2150 MHz. / Yan Çıkış Zayıflamaları: 6
dB, 8 dB, 12 dB
Ekranlama : 450 MHz.75 dB, 862MHz 65dB, 2150 MHz. 40dB / Doğrusal
Zayıflama : > 30 dB
İzolasyon : > 20 dB / Giriş sayısı : 1x10 F tipi Konnektör / Yan Çıkış Sayısı : 1x10, 2x10 F tipi Konnektör
8. KABLO VE PASİF DAĞITIM MALZEMELERİ :
8.1. Koaksiyel Kablolar :
8.1.1. Dağıtımda kullanılacak -75 Ohm- koaksiyel kablolar; kullanım yerlerine (ana hat, kolon ve bina içi) ve kullanılacak ortam özelliklerine göre (dış alan, yeraltı, bina içi vb.) uygun yapıda olacaktır.
Orta iletkeni 100% Bakır, trishield özellikte olacak, dış alan kullanımında su geçirmez PE kablo kullanılacak ve ekranlama özellikleri aşağıdaki asgari değerlere uygun olacaktır. Sağlayacağı mukavemet açısından dikey dağıtımlarda, taşıdığı değer ve özellikler dikkate alınarak bakır kaplamalı çelik kablo kullanılabilir.
8.1.2. Koaksiyel kablolar; ilgili olduğu, “CENELEC EN 50117” uluslararası standartlarına uyumlu olacaktır. Üretici firma; gereği halinde, standarda uygun olarak hazırlanmış ilgili ölçüm test sonuçlarını sağlayacaktır.
Koaksiyel Kablo asgari en düşük ekranlama değerleri:
47 – 1000 MHz = -85 dB / 1000 – 2000 MHz = -75 dB / 2000 – 3000 MHz = -65 dB
8.2. Fiber Optik:
8.2.1. Fiber Optik Kabloların değer ve özellikleri :
12 Merkezi Uydu / TV Standartları Çalışma Grubu
8.2.2. Fiber Optik Ek Kutusu özellikleri :
IP55 Koruma Sınıfı ABS Plastik Gövde veya komple metal- Kilitli- Bükülme çapı kontrolü- üst ve yan çıkış (opsiyonlu)
8.3. Kablolama:
8.3.1. Bina içi dağıtımları yıldız dağıtım olarak yapılacak, bina dağıtım kutularından her daireye (bağımsız birime) şartnamelerde belirtilen sayıda müstakil olarak bir-iki veya daha fazla koaksiyel kablo çekilecektir.
8.3.2. Daire (bağımsız birim) girişlerinde bulunan dağıtım noktasından daire içinde yer alacak her prize (abone noktasına) yine yıldız dağıtım yapılacak şekilde, müstakil kablo çekilecektir.
8.3.3. Sürdürülebilir ve teknolojik gelişmelere açık bir sistem kurulumu için, bina içlerindeki, dağıtım kutularından dairelere (bağımsız birimlere) birincilere paralel ikinci bir kablo çekilecektir. Bu sayede her bir daire (bağımsız birime) girişine iki adet kablo çekilmiş olacaktır. İkinci kablo hattı, tek kablo üzerinden verilen Merkezi TV yayın sistemine alternatif diğer platformların da (Lisanslı platformlar, Multiswitch
Uydu yayınları vb.) mevcut altyapı üzerinden aboneye
ulaşmasını sağlayacaktır.
8.3.4. Kablolama yapılırken; her bir kabloyu hat başlangıç ve bitiş noktalarında diğerlerinden ayıracak şekilde, kablolar ve tüm bileşenleri pano içerisinde açıkca kodlanacak ve bu kodlamaların okunurluğunun daimi olması sağlanacaktır.
8.3.5. Kablolama için hazırlanmış olan kablo hatları kullanılacak, özellikle asansör ve havalandırma boşlukları vb. bölümler kablo çekimlerinde kullanılmayacaktır. Bu şartların mimari açıdan sağlanamayacağı yapılarda, havalandırma boşluklarının kullanımının zaruri olması halinde, kablo hatları kesinlikle kablo kanalı veya borular ile dış ortamdan ayrılmalıdır.
8.4. Bölücü, Dağıtıcı ve Prizler:
8.4.1. Dağıtımda kullanılması gereken pasif dağıtıcı ve bölücüler EN 50083 ve EN 60728-1 şebeke asgari standartlarını karşılayacak şekilde zayıflatma ve dengeleme değerlerini karşılayacaktır. Aboneler
arasında karşılıklı izolasyon değeri enaz 42dB, ev içi dağıtımlarda ise portlar arası izolasyon en az 22 dB olacaktır. Yansıma, frekans cevabı, karşılıklı yalıtım standartları karşılanacaktır.
8.4.2. Kaçak akım koruması olmayan şebekelerde kullanılacak pasif dağıtım elemanlarında galvanik isolator bulunacaktır.
8.4.3. Terminal cihazından önce kullanılacak TV/Uydu prizleri, sonlandırıcılı (terminator) tip kasaları zamak döküm olacak ve aşağıdaki değerleri karşılayacaktır.
TV / SAT (Sonlu) 5-862 MHz 950 - 2150 MHz / Çıkış Kaybı
(Max) 2 dB3 dB / Ekranlama Faktörü EN 50083
8.4.4. Bölücü ve Dağıtıcı çalışma frekans aralığındaki en
düşük teknik değerleri :
Asgari ekranlama değerleri :
47 – 1000 MHz = -85 dB / 1000 – 2000 MHz = -75 dB / 2000 – 3000 MHz = -65 dB
8.5. Konnektörler:
8.5.1. Kabloların pasif eleman, elektronik cihaz gibi malzemelere uçlandırılması amacıyla kullanılan bağlama elemanları konnektör olarak adlandırılmaktadır. Konnektörler F, KES, IEC, PİN(5/8”), PG 11 gibi sınıflara ayrılır.
8.5.2. Uygulanmakta olan proje gereği, kablo ve cihaz özelliklerine uygun ve ilgili teknik standartları sağlayacak nitelikte konnektör kullanılacaktır. RG 6 ve RG 11 standardı koaksiyel kablo uygulamalarında “sıkmalı” (compression) veya ‘’sıkmalı hızlı’’ F tipi bağlantılar (terminal cihazı bağlantı noktasında IEC tipi kullanılabilir) kullanılacak, ayrıca RG 11 kablo bağlantılarında iğneli tip konnektörler kullanılacaktır.
8.5.3. F konnektörlerin 1000 MHz frekansında sağlaması
gereken değerler :
En düşük ekranlama faktörü: 90 dB / En yüksek geçiş
kaybı: 0,2 dB / En düşük geri dönüş kaybı (Return Loss) : 30 dB
8.5.4. Bölücü, dağıtıcı veya yükselticilerde geri yansımanın engellenebilmesi için, boşta kalan uçların 75 Ohm sonlandırma dirençleri ile kapatılacaktır.
8.5.5. Optik dağıtımlarda kullanılması gereken optik bölücü ve konnektörler için ilgili EN 50083-6 (veya EN 60728-6) standartların gerektirdiği şartlar referans alınacaktır.
9. YÜKLENİCİ /
UYGULAYICI FİRMA ve HİZMET STANDARTLARI :
9.3. Projelendirme, bakım, işletme :
9.3.1. Ana Merkez Yapısını ve Dağıtım Şebekesini gösteren blok diyagramlar hazırlanacak ve proje bitiminde bir örneği yönetime teslim edilecektir.
9.3.2. Teklif edilen TV yayın ve servis içeriği liste
halinde sunulacaktır.
9.3.3. Dağıtım şebekelerinde, projelendirme hesaplarında; kayıp ve dengeleme değerleri saptanırken, “dağıtım sistemi türüne göre”, asgari olarak aşağıda belirtilen frekans değerleri referans alınacaktır :
5-1000 MHz” aralığındaki (Kablo Tv Bandı) dağıtım sistemlerinde : 117 MHz / 470 MHz / 862 MHz 950-2150 MHz” aralığındaki (Uydu Tv Bandı) dağıtım sistemlerinde : 950 MHz /1550 MHz / 2150 MHz 5-2150 MHz” aralığındaki (Ultra Geniş Bant) dağıtım sistemlerinde :117 MHz / 470 MHz / 862 MHz / 950 MHz / 1550 MHz / 2150 MHz
9.3.4. Sistem testleri yapılırken; yukarıda sayılan frekans değerlerinden kullanılmayanların yerine, kullanılmakta olan frekans bandının başlangıcı ve sonu referans alınarak test yapılacaktır.
9.3.5. Merkez ve dağıtım sisteminde kullanılacak tüm malzemeler için teknik tanıtım, kullanım ve bakım tutum bilgilerini içeren dökümanlar yönetime teslim edilecektir.
9.3.6. Garanti süresi içinde bedelsiz bakım ve işletme hizmeti verilmeli, garanti süresi bitiminde ise bedelli bakım ve işletme için yıllık hizmet sözleşmesi teklif edilecektir.
9.4. Ölçüm ve Ekipman : Saha uygulaması sırasında yukarıdaki maddelerde belirtilen ölçüm standartlarının uygulanabilmesi için ilgili ölçümleri yapmasına olanak sağlayacak asgari ekipman parkına sahip olacaktır.
(C/N, MER, CTO/CTB, analog ve dijital yayınların seviyesi, dijital yayınların FEC BER değerlerini, optik güç seviye testlerini ölçebilecek cihazlar)
9.5. Cihazların kalibrasyonları düzenli olarak yapılacak ve belgelendirilecektir.
