IP TV Teknolojilerinde CDN / içerik dağıtım ağı .. nedir ?

CDN ; Content Delivery Network / İçerik Dağıtım Ağı kelimelerinin ilk harflerinden oluşan teknik bir kavram.
Son yıllarda internet üzerinden IP formatında televizyon, video, radyo, oyun v.b.  akış sektörünün hızla yükselmesi ile gündeme geldi. CDN teknoloji pazarının 2025 yılına kadar ikiye katlanarak 30 milyar Euro hacmine yükselmesi ve ileriki yıllarda da büyümesini devam edeceği öngörülmüş.

Televizyon kanalları dağıtım teknolojisi cdn

CDN Teknolojisi Nedir ?

CDN ( içerik dağıtım ağı ), önceleri internet sayfalarındaki özellikle görsel verilerin yüklenmesindeki gecikmeleri en aza indirme yöntemi olarak geliştirilmiş sunucu platformudur. Kullanıcı ve sunucu arasındaki fiziksel mesafeyi azaltarak gecikmeyi ortadan kaldırma ve içeriğe daha hızlı erişim sağlanmasında kullanılmıştır..
En önemli kullanım nedeni
iptv, web tv, video yayıncılık olmasının yanında .. görsel ağırlığı yüksek orantılı olan web sitelerinde, internet üzerinden oynanan oyun sektöründe ve ses ile ilgili internet ile ses sinyal taşınması (audio over ip) gibi birçok uygulamalarda da CDN kullanılır.

IP TV, Web TV, internet televizyonu, OTT işlerinde neden CDN kullanılır ?

Data Center dediğimiz verilerin, ses ve görüntü stream (akış) trafikleri, barındırılması, iletilip alınması hizmetlerini gören sistemlerde çalışan CDN teknolojisi
Internet üzerinden video portallarının (O.T.T.) ve televizyon yayıncılık platformları olan web TV, canlı yayıncılık, internet televizyonu .. gibi uygulamaların hızla gündeme gelmesiyle ön plana çıkan bir teknoloji.
Televizyon yayınları encoder cihazları (kodlayıcı) veya Gateway cihazları (uydu - ip geçiş kapıları) vasıtasıyla IP kılıfına dönüştürülür. Bu işe genel anlamda ''Video over IP'' deyimi ile adlandırılır.

IP formatı haline gelen tv yayın akışı (görüntü+ses+çeşitli datalar) üreticilerden gelen orjinal yapısı ve band genişliği ile transport stream adlı standart bir formda bulunmaktadır.
Bu yayınların ülke veya dünya coğrafyasında çok farklı noktalarda ve çok sayıda farklı alıcı cihazlarla (client) izlenebilmesi için.. CDN firmasındaki sunucular üzerine yüklenmiş medya yazılımları vasıtasıyla işlenmesi gereklidir.

Donanım + medya yazılım şeklinde çalışmakta olan CDN sunucuları, televizyon video veya diğer verilerden oluşan içeriği dünya çapındaki çeşitli sunuculara dağıtır.
Bölgesel olarak sunucudan içeriği isteyen kullanıcı cihaza en yakın sunucudan içerik teslimine izin verir.
Kanada'dan Türk televizyon veya video yayın içeriğini izlemek isteyen bir izleyiciye, Kanadada bulunduğu bölgeye en yakın bir yöresel CDN sunucusundan yayınların iletilmesi örneğinde olduğu gibi.

Teknik olarak içeriklerimizi ürettiğimiz ve encoder, gateway, cep telefonu gibi cihazlarımızla bulunduğumuz noktadan ürettiğimiz görsel, ses yayınlarımızı çoklu ortamda iletme paylaşma imkanımız yoktur.
Internet üzerinden çok noktaya ve çeşitli alıcı cihazlarla (smart tlf, smart TV, settopbox, decoder, PC, laptop ..v.b.) yayınımızı göndermek mümkün değil !
Internet üzerinden şimdilik .. unicast / noktadan noktaya / yayın yapabiliriz.
Kaç noktaya iletecek isek ? o nokta sayısı x içeriğimizin band genişliği kadar bir internet upload (yükleme) kapasitesine sahip olmamız gerekir.
Bu da bireysel, kurumsal olarak yerel telekomünikasyon firmalarından çok pahallı özel hatlar almak ile mümkündür.
CDN firmalarından aynı anda bu hizmeti de almış oluruz.

Ayrıca; ürettiğimiz içeriğin laptop, PC, smart telefon, smart TV, settop box .. gibi çoklu cihazların çerçeve ve band genişlik kapasitesine göre yapılandırması işi de.. CDN firma hizmetinden karşılanmaktadır.

YouTube, Facebook, Twitch, Twitter, Vimeo .. v.b. canlı yayıncılık ta hizmeti veren sosyal medya portallarına kullanıcı olarak gönderdiğimiz yayınlar..
aynı şekilde bu kurumların CDN sunucuları tarafından işlenerek çok sayıda ve dünya çapında kullanıcılara sunulmaktadır.

Twitch esas olarak oyun içindir. Amatör veya profosyonel dijital oyun kullanıcılarının internet üzerinden kullandığı kaynaktır.
Youtube ; dünyanın en çok kullanılan ücretsiz CDN kaynağıdır. Canlı yayın ve video yayıncılığı için ücretsiz olarak yayıncılık yapılabilinir.
Son dönemlerde Facebook uygulaması da.. gerek amatör, gerekse profosyonel (ticari firma ve kurum) olarak kullanılan içerik dağıtım portalıdır.
 
Bir çok kullanıcı (client) isteğine yanıt vermek, bir sunucu için çok yüksek bir performansta çalışma kapasitesi gerektirir.
Eş zamanlı olarak çok fazla sayıda kullanıcının bölgesel olarak koordine edilen coğrafi özellik algılamalı CDN hizmetiyle, orjin sunucunun kapasitesi ortalama çalışma standartında kalarak bu hizmet de müşteriye sunulmuş olur.

Video CDN'leri , canlı akış içeriğini önbelleklerde depolar, kaynak sunucu yerine önbellekler aracılığıyla teslimatı kolaylaştırır. Bu, kullanıcının minimum gecikme süresiyle bilgilere daha kolay erişmesini sağlar.
Ayrıca Time Shift denilen 'zaman kaydırmalı' canlı yayın TV kanal dağıtımını bölge ve ülkelerin yaşama saatlerine uyumlu olarak da gerçekleştirir.