 |
| 5G iletişim teknolojisi |
Son zamanlarda mobil telefonlarımız; altlarından datalar, videolar, sosyal medya ve wat-saplar akan internet cennetleri haline geldi !
Şu anda telekomünikasyon firmalarımızda ve teknik eğitim veren önemli üniversitelerimizle birlikte paralel olarak çalışan teknoloji üslerimizdeki komünikasyon firmalarımızda ısınma hareketleri yapılan 5G maçı, 2020 yılında başlayacak ve çoğunluğumuz sahadaki aktif kullanıcı ve iş yapıcı oyuncular olarak yer alacak.
Kısaca 5G denilen 5. nesil iletişim teknolojisindeki çift yönlü haberleşme hızındaki büyük artış, band genişliği kapasitesinin yüksekliği, gecikme süresinin fiziksel dünyadaki ideâl değere çok yaklaşması .. üretim, satış, hizmet işleri yapan iş dünyası ve günlük yaşamımızdaki durumu çok değiştirecek.
Bazı meslekler son 50 yılın örneklerinde olduğu gibi meftâ olacak. Bazı meslek ve sektörlere de büyük imkânlar, hızlı ve üstel olarak artan ekonomik büyümeler ve yepyeni iş modellerinin oluşmasına yol açacak.
Bu tür teknolojik devrimler küçük işletme, şirket ve ülkelerin; ülke ve dünya pazar paylarında ve büyüklük sıralarında hızlı değişimlerin yolunu açar.
IoT denilen (internet of things) nesnelerin interneti açıklamasıyla anlatılmak istenen her türlü makine, ulaşım araçları .. konut, işyeri, sanayi cihazlarının merkezi sunuculara bağlantı hızları, karşılıklı veri akış kapasiteleri, bant genişlikleri, etki – tepki refleks hızlarını ve merkezi sunucuya bağlanan (main server) cihaz sayısı kapasitelerini çok arttıracak.
5G’de km. kareye 1 milyon cihaz bağlanabiliyor.
Gerçek dünyayı algılayan ve veri üreten sensörler ile bulunduğumuz noktadan, dünyanın herhangi bir noktasındaki ortamın durumuna erişebiliyor ve değiştirebilme işaretlerini iletebiliyoruz.
Sağlık, eğitim, üretim, tarım ve özellikle endüstri 4.0 sektöründe ! ! çok farklı iş yapma imkanlarına yol açacak.
Somut ve basit bir örnek vermek gerekirse !
insan vücudu üzerinde kullanılan, insan metabolizması ve organlarıyla ilgili verilerin sürekli değişebilen değerlerini sağlık kuruluşu veya ilgili doktorun kullandığı sunucu sistemine eş zamanlı gönderen cihazların kullanımı;
çok daha güvenli ve sağlıklı çalışacağı için .. insanlar üzerindeki uygulaması ve kullanımı yaygınlaşacak.
Herhangi bir hastalık belirtisi veya önemli sağlık tehlikesi durumunu öğrenip müdahale etme ve gerekli tedavi yöntemini doğru olarak uygulama süresi çok kısalacak.
Büyük ihtimalle de, bugünkü uygulamadaki hastanın fiziksel dünyadaki bir sağlık kuruluşuna giderek mevzuat, evrak, ölçüm, değerlendirme, teşhis aşamalarının büyük kısmını ortadan kaldırarak .. hızlı ve doğrudan müdahale ile tedavi aşamasına ulaştıracak.
Sağlık, eğitim, üretim, tarım ve özellikle endüstri 4.0 sektöründe ! ! çok farklı iş yapma imkanlarına yol açacak.
 |
| endüstri 4.0 |
insan vücudu üzerinde kullanılan, insan metabolizması ve organlarıyla ilgili verilerin sürekli değişebilen değerlerini sağlık kuruluşu veya ilgili doktorun kullandığı sunucu sistemine eş zamanlı gönderen cihazların kullanımı;
çok daha güvenli ve sağlıklı çalışacağı için .. insanlar üzerindeki uygulaması ve kullanımı yaygınlaşacak.
Herhangi bir hastalık belirtisi veya önemli sağlık tehlikesi durumunu öğrenip müdahale etme ve gerekli tedavi yöntemini doğru olarak uygulama süresi çok kısalacak.
Büyük ihtimalle de, bugünkü uygulamadaki hastanın fiziksel dünyadaki bir sağlık kuruluşuna giderek mevzuat, evrak, ölçüm, değerlendirme, teşhis aşamalarının büyük kısmını ortadan kaldırarak .. hızlı ve doğrudan müdahale ile tedavi aşamasına ulaştıracak.
önceki kablolu ve kablosuz iletişime göre; 5G deki teknoloji farkını rakamlar ile ifade etmek gerekirse ?
şu anda kullandığımız sistemin veri transfer hızına göre % 80 lik artış .. uçtan uca erişim süresinin 1 milisaniyelerin altına inmesi .. merkezi sunucumuzdan kontrol edeceğimiz cihaz bağlantı sayısının bugünkü sayının 1.000 katına çıkması gibi değerleri söyleyebiliriz.
Enteresan 5G iletişim özelliklerinden bazıları da; şu anda kullandığımız wi-fi araçlarımıza entegre olabilmesi, veri akış yollarında farklı çözümler için dilimleme yapılabilmesi, çalışma altyapısında yazılım tabanlı ağların ve sanallaştırma uygulamaları gibi .. donanım ve maliyet gerektirmeyen çözümler sağlaması.
* * * * *
İçinde bulunduğum televizyon - medya teknolojileri sektörü de tabii ki bu yeni telekomünikasyon devriminden nasibini aldı.
5G ile televizyon, video, film ve medya yayıncılık sektörüne gelen yeniliklerin en önemlisi; MBMS işi oldu.
Kısa açıklaması Multi Broadcasting Medya Service olan bu sisteme göre, artık aynı uydudan veya karasal TV vericilerinden izlediğimiz gibi; tek bir noktadan yapılan yayınları internet ağlarımızdan ve mobil şebekelerimizden çoklu olarak izleme imkanımız olacak.
Daha önceleri her bir izleyici için sunucu merkezlerinden (data center) kişiye özel (client) olarak çoklu üretilen yayınlar, artık bir tane üretilerek çok sayıda noktadan izlenebilecek.
Böylelikle internet ağı üzerinde uçtan uca kurulan unicast (noktadan noktaya) yayın akışlarının yerine .. bir uçtan çok izleyiciye (multicast) yayıncılık sisteminin ekonomisi, güvenliği, eş zamanlılığı, hızı vb. gibi .. avantajlara ulaşılmış olunacak.
Canlı yayınlanan maçta atılan golün haberini 15 saniye önce kablo tv den izleyen karşıdaki cafeden, 10 saniye önce uydudan izleyen komşumuzdan öğrenmeyecez, internet üzerinden izleyenler olarak öne geçerek, yaklaşık olarak hep beraber sevinip üzülecez.
Şu anda bazı firmalar 5G özellikli telefonlarını yaptı ve satışa sundu. Kimilerimizin cebinde.. pardon elinde ! 5G uyumlu cihaz bulunuyor.
Gelecek geldi !
Top bize doğru geliyor .. kimimiz onu dizimizde yumuşatıp bir vole atarak ağlara yollayacak,
Kimimiz de; saha çamurdu, hakem bozuktu, top yamuktu ! diyecek ?
Daha önceki teknoloji fırsatlarını kaçıran kimileri gibi de, klasik bir avunma tekerlemesi olan ‘’artık önümüzdeki maçlara bakalım ! ‘’ nakaratını tekrar edecek.
dip not;
Bilkent Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölüm öğretim üyesi Prof. Dr. Erdal Arıkan Ankara’da yıllar önce 5G’de sıfıra yakın hata ile iletişim sağlayan “5G kutupsal kodlar” isimli araştırması ile dünyanın en büyük Telekom ürün üreticisi Çin firması Huawei’nin 5G çalışmasında büyük avantaj sağladı.
Bu çok değerli teorik keşfin laboratuvardan uygulamaya dönüşmesi ile geçtiğimiz ağustos ayında Prof. Arıkan’ı muhteşem bir törenle Shenzen’de ağırladılar ve onur ödülü verdiler.
Enteresan 5G iletişim özelliklerinden bazıları da; şu anda kullandığımız wi-fi araçlarımıza entegre olabilmesi, veri akış yollarında farklı çözümler için dilimleme yapılabilmesi, çalışma altyapısında yazılım tabanlı ağların ve sanallaştırma uygulamaları gibi .. donanım ve maliyet gerektirmeyen çözümler sağlaması.
* * * * *
İçinde bulunduğum televizyon - medya teknolojileri sektörü de tabii ki bu yeni telekomünikasyon devriminden nasibini aldı.
5G ile televizyon, video, film ve medya yayıncılık sektörüne gelen yeniliklerin en önemlisi; MBMS işi oldu.
Kısa açıklaması Multi Broadcasting Medya Service olan bu sisteme göre, artık aynı uydudan veya karasal TV vericilerinden izlediğimiz gibi; tek bir noktadan yapılan yayınları internet ağlarımızdan ve mobil şebekelerimizden çoklu olarak izleme imkanımız olacak.
Daha önceleri her bir izleyici için sunucu merkezlerinden (data center) kişiye özel (client) olarak çoklu üretilen yayınlar, artık bir tane üretilerek çok sayıda noktadan izlenebilecek.
Böylelikle internet ağı üzerinde uçtan uca kurulan unicast (noktadan noktaya) yayın akışlarının yerine .. bir uçtan çok izleyiciye (multicast) yayıncılık sisteminin ekonomisi, güvenliği, eş zamanlılığı, hızı vb. gibi .. avantajlara ulaşılmış olunacak.
Canlı yayınlanan maçta atılan golün haberini 15 saniye önce kablo tv den izleyen karşıdaki cafeden, 10 saniye önce uydudan izleyen komşumuzdan öğrenmeyecez, internet üzerinden izleyenler olarak öne geçerek, yaklaşık olarak hep beraber sevinip üzülecez.
Şu anda bazı firmalar 5G özellikli telefonlarını yaptı ve satışa sundu. Kimilerimizin cebinde.. pardon elinde ! 5G uyumlu cihaz bulunuyor.
Gelecek geldi !
Top bize doğru geliyor .. kimimiz onu dizimizde yumuşatıp bir vole atarak ağlara yollayacak,
Kimimiz de; saha çamurdu, hakem bozuktu, top yamuktu ! diyecek ?
Daha önceki teknoloji fırsatlarını kaçıran kimileri gibi de, klasik bir avunma tekerlemesi olan ‘’artık önümüzdeki maçlara bakalım ! ‘’ nakaratını tekrar edecek.
dip not;
Bilkent Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölüm öğretim üyesi Prof. Dr. Erdal Arıkan Ankara’da yıllar önce 5G’de sıfıra yakın hata ile iletişim sağlayan “5G kutupsal kodlar” isimli araştırması ile dünyanın en büyük Telekom ürün üreticisi Çin firması Huawei’nin 5G çalışmasında büyük avantaj sağladı.
Bu çok değerli teorik keşfin laboratuvardan uygulamaya dönüşmesi ile geçtiğimiz ağustos ayında Prof. Arıkan’ı muhteşem bir törenle Shenzen’de ağırladılar ve onur ödülü verdiler.
